Een kijkje achter de schermen van de proeftuin filmeducatie

Filmeducatie is perfect voor scholen en leerkrachten met een doel: 

> Vakoverstijgende, thematische lessen 

> Stimuleren van verbeeldingskracht en creativiteit  

> Mediawijsheid ontwikkelen (achter elke film gaat een maker met een bedoeling schuil, en de maker gebruikt middelen en technieken om zijn verhaal kracht bij te zetten) 

> Talenten ontdekken en ontplooien 

> Werken aan executieve functies en sociaal-emotionele kracht  

Vanaf schooljaar 2023-2024 biedt Filmhub Noord praktische trainingen aan voor leraren en onderwijsteams die stappen willen maken met filmeducatie. Meld je aan voor de nieuwsbrief en krijg een seintje wanneer het zover is.

Ps: ken je de doorlopende leerlijn Film al? Hier download je 'm.

> iPad of iPhone 
> Bewerkingsapps zoals iMovie, Stopmotion Studio of Flip-a-Clip  
> Een idee 

Kijk bijvoorbeeld eens naar deze films en animaties die andere leerlingen maakten.

MAKKELIJK: Leen gratis een Film-maak-set 

Deze koffer heeft 7 tot 15 iPads met daarop de beste apps om samen met je leerlingen een adembenemende animatie, hartverscheurend drama of indringende documentaire te maken. Leen een Film-maak-set >

De lesmethode Film is Fake voor groep 6, 7 en 8

Ontwikkeld door Mirjam de With. Deze lessenreeks bestaat uit drie volledige lesdagen, maar elk blokje kan ook als losse oefening gegeven worden.

De docentenhandleiding Geschiedenis & filmeducatie voor 3e jaars en hoger van havo en vwo

Ontwikkeld door Emile Frowijn.

De Lessenserie 'Afscheid' gemaakt op CBS De Tamarisk

Aan de slag met je klas 
Films en lessen voor elk onderwijssoort vind je op de website filmeducatie.nl.

Schoolfilm van de maand (PO & VO) 
Elke maand presenteert het Netwerk Filmeducatie samen met Schooltv, Nederlands Film Festival en NPO Start de Schoolfilm van de Maand. Afwisselend voor po en vo, altijd met een gratis les en een link naar de film.

Ieder jaar kiezen leerlingen en een vakjury de Filmleraar van het Jaar. Je leest er alles over op filmeducatie.nl/filmleraarvanhetjaar. In 2023 was Chris Beijer van de Leeuwarder Schoolvereniging publieksfavoriet. In 2021 won de Groningse Elroy de titel.

‘Het koppelen aan zaakvakken is ons heel goed bevallen. We hadden nu erfgoed gekoppeld. Maar tegelijkertijd zijn ze ook met taal bezig.’ Wietske, leraar groep 7 

‘Wat mij betreft past [filmeducatie] bij burgerschap. Het bewust worden van de media, reclames, wat proberen ze, […] waarom is het zo gemaakt en welk effect heeft het?’ Chris, leraar groep 8 

‘Bij ckv sluit film wel mooi aan zo. Maar we zien meer mogelijkheden, bijvoorbeeld om bij aardrijkskunde met een greenscreen een nieuwsbericht te maken.’ Anna, ckv-docent 

‘Ik deed dit dus ook met onze sport en beweging docent.’ Berber, docent kunst en cultuur havo/vwo 

Jazeker! Filmmakers en filmeducatie-aanbieders in het Noorden hebben al een voorzet gedaan.

>> Hier vind je filmlesideeën bij de kerndoelen Nederlands, Burgerschap en Digitale Geletterdheid.

Leraren Niels (sbo de dr. Bekenkampschool) en Tessa (vso Liefland Dunk) werkten samen met een filmmaker in de proeftuin filmeducatie. Ze maakten een korte lessencyclus met veel ruimte voor het experimenteren met een eigen animatie. Lessenserie: Animeer een walk cycle

‘[Filmeducatie kan] kinderen aanspreken die normaal gesproken best moeite hebben om informatie op te nemen of te verwerken.' Berthilde, leraar groep 8 

‘In mijn klas zijn een aantal leerlingen niet zo talig als het gaat om dingen verwoorden of beschrijven. Maar die kinderen zijn wel heel creatief en die kunnen verhalen bedenken [… en] zichzelf leren uitdrukken door middel van film.’ Wietske, leraar groep 7 

‘[Filmeducatie] is echt de toekomst. Leerlingen zijn zoveel bezig op social media en met media en ik denk dat het heel goed is voor hen om die tools aangereikt te krijgen zodat ze dat ook als middel kunnen inzetten. Dus dat het niet alleen blijft bij dingen opschrijven. Maar dat je het ook echt laat zien in beeld. Met beeld kan je zoveel overdragen wat je in schrift of woord niet kan omvatten.’ Anna, ckv-docent 

‘Hier op school is de sociaal-emotionele ontwikkeling heel belangrijk, sociale vaardigheden, dan kun je heel veel gebruik maken van film, als je maar weet hoe.’ Esther, leraar sbo groep 7/8 

Training: Voor de klas in het s(b)o

Voor kunstenaars en docenten die willen werken met kinderen in het speciaal onderwijs. In zes bijeenkomsten leer je over het speciaal onderwijs en ontwerp je een lessenserie toegespitst op de doelgroep.

‘Ook voor kinderen met een beperking spreekt het maken van animatie heel erg tot de verbeelding. Die leerlingen kunnen heel goed een eigen verhaal maken.’ Kitty, beeldend kunstenaar 

Opleiding: Kunstvakdocent in het primair onderwijs

Voor de bevoegde kunstdocent die vanuit het eigen kunstvak een stevige verbinding wil leggen met de basisschool.

Training: Didactiek voor filmmakers 

Voor de filmmakers die zijn kennis, expertise en liefde voor het vak wil delen met een klas vol nieuwsgierige kinderen. In zeven sessies leer je hoe basisschoolleerlingen zich ontwikkelen, hoe zij leren en hoe je daar op in kunt spelen.

‘Kinderen komen met fantastische ideeën en fantasierijke verhalen. Daar krijg ik ook inspiratie van. En het is voor mij een goede manier om met kinderen te werken, zonder het idee te hebben dat ik voor een klas moet staan. Het is een laagdrempelige manier van “les geven”.’ Margriet, filmmaker en beeldend kunstenaar 

‘Leerlingen komen regelmatig met een heel andere creatieve kijk of toepassing. Dan leg ik de les uit op mijn gebruikelijke manier, en dan zeggen zij, “kan en mag ik het ook op deze manier doen?”. Ja natuurlijk, dat kan ook. Die verrassingen kan ik ook gebruiken in mijn eigen beeldend werk.’ Kitty, beeldend kunstenaar 

'Ik zit in een stichting met twee andere kunstenaars en wij trekken rond met een animatieproject over het Waddengebied. Daar willen we ook educatie aan koppelen. De ervaring die ik opdoe in de proeftuin komt hierbij goed van pas.' Margriet, filmmaker en beeldend kunstenaar 

‘Bij workshops doet de leraar niet altijd mee. In de proeftuinen wel. Hier trek je echt samen met de leraar op en creëer je samen iets.’ Kitty, beeldend kunstenaar 

‘In de proeftuin ben je samen met de leraar en de leerlingen aan het onderzoeken. Ik stel me open op en daarin krijg ik heel veel terug.’ Kitty, beeldend kunstenaar  

Je kunt deelnemen aan een proeftuin. In een proeftuin onderzoeken we de optimale samenwerking tussen school en maker of aanbieder. Op zo’n manier dat er synergie ontstaat. 

Natuurlijk kunnen scholen en makers ook zelf contact met elkaar zoeken. Zorg ervoor dat je als maker tussen het aanbod van filmmakers en filmeducatie-aanbieders staat.  

Vijf ingrediënten voor een goede samenwerking

Als je als onderwijs en culturele partner samenwerkt, stel dan deze vragen om een goede start te maken.

1. De noodzaak: waarom wil je dit voor de leerlingen?

2. De intentie: welk gedrag en welke vaardigheden wil je terugzien bij leerlingen?

3. Met wie: wie zouden er betrokken moeten zijn? 

4. Waarden: hoe wil je samenwerken?

5. Het plan: wat ga je doen?

Uit: inspiratieboekje Frame 

‘Stap er open in, leer elkaar kennen, kijk welk onderwerp zich aandient en door de wisselwerking ontstaat er vanzelf iets moois.’ Margriet, filmmaker en beeldend kunstenaar 

‘[De filmmaker] heeft geholpen met de opbouw van hoe maak je nou een animatie, wat gaat er allemaal aan vooraf en die heeft ook heel veel mooie technieken kunnen laten zien hoe ze hun gemaakte dier, in ons geval was het dus een dier, konden laten voortbewegen op film en hoe dat zou ogen als ze dat dus in een stopmotion zouden zetten.’ Natascha, montessori 6/7/8/ 

‘Ik vond het heel prettig dat Ana letterlijk in de klas kwam en samen met mij die les verzorgde. Dat helpt om het uiteindelijk ook zelf te kunnen. Het direct meedoen.’ Niels, po groep 7 

‘Ik vind wel als iemand binnenkomt, zoals de filmmakers, echte gastdocenten, die hebben ook weer even een soort van meer aanzien. Die komen vanuit een ander werkveld binnen en dan zien de leerlingen denk ik van ‘oh ja dit zijn echte mensen die er verstand van hebben’. [...] Dan staat het even wat meer vanaf het begin en kan ik daarna die coachende rol wel weer overnemen.’ Anna, ckv-docent voortgezet onderwijs 

Op onze kaart https://aanbod.filmhubnoord.nl/ presenteren we alle aanbieders van filmeducatie in Drenthe, Friesland en Groningen. Scholen kunnen zo snel een aanbieder vinden die bij hen past. Ben je een aanbieder van filmeducatie en heb je Drenthe, Friesland of Groningen als werkgebied en sta je nog niet op de kaart? Mail dan snel naar info@filmhubnoord.nl.