De vraag van de school is leidend
De vraag van de school, de klas en de leerlingen staat altijd centraal in de proeftuin. Hoe en wát er in de proeftuin gebeurt, is dus op elke school en in elke provincie anders. Annegeerte en Margriet kozen voor een thema dat al wat speelde onder de leerlingen van groep 5/6: 'Afscheid'. (Annegeerte: 'heel bijzonder wat voor verhalen er dan boven komen'.) 'Met film als medium kun je het over heel veel hebben,' benadrukt Margriet. 'Je kan zo'n thema als afscheid helemaal uitbouwen en van alles mee doen. Vervolgens gaat het dan ook echt leven in die kinderen, dus dat is zo mooi.'
" Als je nog twijfelt… doen! Juist door deze opzet krijg je zelf ook weer nieuwe ideeën."
Filmmaker Margriet haar advies aan de filmmaker
Animatie onderzoeken en inzetten in het thema Afscheid
In het leven nemen we op allerlei verschillende manieren afscheid: van klasgenootjes, een leraar, een school, een seizoen of een appel die je op gaat eten. Het doel van deze lessen is dat kinderen kunnen verwoorden wat ze zien en wat dat met hen doet. De kinderen kunnen na deze lessen hun gevoelens vertalen in eigen beelden en durven deze te delen met anderen.
Zo zag de lessenserie over afscheid eruit:
Een film over afscheid kijken en spreken over wat we zien en hoe de maker ons verteld wat er aan de hand is. Tip: Father and Daughter van Michael Dudok.
Op een bord verzamelen we alles over afscheid en hoe we dat kunnen verbeelden. Het bord hing bij ons op de gang zodat ook ouders/verzorgers en leerlingen/leerkrachten van andere klassen een inkijkje kregen in ons proces.
De kinderen maken een (verhalende) tekst voor een kort toneelstukje, op basis van de verzameling van het bord.
De kinderen maken korte improvisatie toneelstukjes over afscheid, met behulp van tableaux vivants. We bespreken met de hele klas elk toneelstuk.
Wanneer de tekst is bijgeschaafd en de tekst staat, krijgen de leerlingen uitleg over het maken van een stopmotion animatie.
De leerlingen leren spelen met het stopmotionprogramma op de iPads. Tip: Margriet werkte met een grote platte papieren pop met splitpennen. De pop werd op de grond gelegd en de iPad werd erboven geïnstalleerd door stoelen en tafels en latten. Het vastleggen van de beweging met de iPad en het verschuiven van de pop waren de taken die kinderen om de beurt kregen toegewezen.
De leerlingen maken een storyboard van hun verhaal.
De leerlingen verzamelen en maken materiaal voor hun te maken film.
De leerlingen maken zelf een stop-motion.
onze tip
Leraar Annegeerte heeft een toneelopleiding gedaan. Deze kennis zet zij handig in tijdens de lessen.
Zo kwamen de vijf filmvaardigheden aan bod tijdens de lessen:
Beleven
Ter introductie op het thema bekeken leerlingen de animatiefilm Father and daughter. Ze keken naar werk van Margriet en aan het eind bekeken leerlingen samen elkaars stop-motion filmpjes.Verwoorden
Na het kijken van de verschillende films gaven leerlingen woorden aan wat ze zagen, hoorden en wat ze dachten.Reflecteren
Leerlingen dachten na over wat het thema afscheid voor hen betekent en hoe ze dat herkennen in de bekeken films.Onderzoeken
Ze onderzochten hoe je het thema afscheid in beeld wordt gebracht in de bekeken films, in moodboards en hoe stop-motion film wordt gemaakt.Creëren
Er zijn verschillende creatiemomenten: het maken van een verhaal en het uitspelen in een toneelstuk, het maken van een storyboard en het vertalen naar een stop-motion film.
EEN FILMLESSENSERIE MAKEN: Zo pakten ze dat aan bij CBS De Tamarisk in Groningen.
" Vertrouw op het proces. Je hoeft niet zoveel van animatie te weten om het op een mooie manier te integreren in een lessenserie."
Filmmaker Margriet haar advies aan de leraar
Wist je dat
In de proeftuinen filmeducatie van Filmhub Noord onderzoeken leerkrachten, leraren en makers samen hoe filmeducatie een plek kan krijgen in het onderwijs. Er zijn proeftuinen in Drenthe, Friesland en Groningen.
