Bij Firda wordt de persoonlijke ontwikkeling verbonden met de wereld die duurzamer wordt, inclusiever en diverser. Het onderwijsprogramma Expeditie op Zee verbindt natuuronderzoek, persoonlijke ontwikkeling en welzijn met elkaar. Binnen dit onderwijsprogramma willen de begeleidende docenten onderzoeken hoe zij filmeducatie kunnen inzetten om jongeren hun eigen verhaal te laten vertellen in relatie tot de ander en de wereld om hen heen.
Het eigen verhaal over dit leeravontuur op zee
In april vaarden zo'n 25 studenten van verschillende opleidingen met een filmopdracht de Waddenzee op met de klipper De Grote Beer. De filmopdracht is ontstaan uit sessies met docenten, filmeducatie-adviseurs van Kunstkade en Slieker en de filmmaker. De vraag van de school was leidend: hoe kunnen een jongeren tijdens Expeditie op Zee met film en een filmmaker werken aan een eigen verhaal over dit leeravontuur?
Interview met docent Gabriëlle Copini
Wat is de opzet het maken van films voor leerlingen tijdens Firda Expeditie op Zee (voorheen Sealab)?
'Ons doel was het aanreiken van film als middel om een verhaal te vertellen, en daardoor meer te weten komen over de belevingswereld van studenten. Een filmpje maken, dat doen jongeren in het algemeen wel. Maar een verháál vertellen met behulp van film vergt andere skills. Daar moet je over nadenken, met elkaar in gesprek over gaan en natuurlijk uiteindelijk: gewoon doen.'
Hoe heb je het film maken ervaren in de praktijk?
'Tijdens Expeditie op Zee zijn studenten met veel activiteiten bezig. Natuuronderzoek, zeilen, musea bezoeken... Daarnaast gebeurt er veel op persoonlijk en sociaal vlak. De jongeren leren elkaar beter kennen, hebben lol samen en komen zichzelf tegen. Het vraagt dan wel om discipline en focus als je een verhaal wil vertellen met film. Gelukkig hadden we ook begeleiding mee aan boord; iedereen kreeg hulp op maat.'
Hoe heb je de begeleiding vanuit de filmmaker en Filmhub Noord ervaren?
'De voorbereidende workshops van Okki [Poortvliet, red.] waren inspirerend en leerzaam. Het werkt heel goed om de studenten stap voor stap mee te nemen in de wereld van film. Dankzij Filmhub Noord hebben wij een gedegen voorbereiding en ook ondersteuning na afloop van deze trip! Iedereen is heel benaderbaar, denkt mee en kijkt ook echt naar wat wij nodig hebben.'
Werkwijze
Firda, Kunstkade, Slieker Film en filmmaker Okki Poortvliet zijn samen om tafel gaan zitten. Wat is precies de wens van de school? Wat is een passende opdracht voor de leerlingen? Al snel kwam het idee om de studenten in groepjes een eigen korte documentairefilm van 3 tot 5 minuten te laten maken over een thema wat hen inspireert. Daarbij maken ze hun eigen filmposter.
Okki heeft twee lessen gegeven. De eerste les behandelde de verschillende soorten documentairefilms en het kiezen van een thema voor een film. De tweede les was technischer, ging over camera’s, montage en alle andere praktische zaken die bij het filmmaken komen kijken.
Vervolgens draaiden de leerlingen hun film tijdens de expeditie op zee. Tijdens de reis nam Expeditie op Zee-ambassadeur Jordan van der Maas de begeleiding bij het filmen op zich. Jordan heeft ervaring met film maken.
Na de reis konden studenten op twee momenten terecht bij Okki en Jordan voor hulp bij montage en het maken van de filmposter. Deze momenten in de lobby van Slieker Film zijn goed bezocht.
Ter afsluiting was er een eigen filmfestival in de bioscoop van Slieker: de films zijn op groot scherm vertoond en de posters op grote schaal gedrukt.
Interview met student Conan Lawton
Hoe heb je het filmmaken tijdens de expeditie ervaren?
'Een week op zee is een prachtige ervaring. Samen met een enthousiaste groep studenten zeilen en zoveel meemaken is echt fantastisch. We hadden een druk programma, graag had ik wat meer tijd gehad voor het film maken. Een film had ik nog nooit gemaakt, dat zorgde ervoor dat het nog moeilijker was om een helder beeld van het geheel te krijgen.'
Wat heeft je verrast?
'De filmopdracht heeft me tijdens de reis anders laten kijken naar bepaalde elementen. Zo keek ik door de camera met oog voor detail naar de kleine kevertjes en slakjes die over het strand heen bewogen. Het heeft ervoor gezorgd dat ik met nog meer aandacht naar de natuur ging kijken.'
En? Ga je vaker met film aan de slag?
'Ja, dat lijkt me wel wat! Film geeft een diepere beleving dan foto’s. Deze opdracht was een mooie aanzet om me daarin te verdiepen. Ik ben erachter gekomen dat een film maken veel tijd kost. Maar ik heb ook vaak hardop moeten lachen tijdens het monteren, de humor in de film is goed naar voren gekomen. Nu ik deze ervaring heb, weet ik hoe ik het de volgende keer ga aanpakken. Nu heb ik een idee hoe ik technieken kan toepassen en hoe ik doelgerichter een film kan maken.'
" Het was heel tof om te zien hoe leerlingen die nog nooit een video hadden gemaakt enthousiast aan de slag gingen met het verzinnen van een concept, filmen en monteren en dat het eindresultaat gelijk in de bioscoop werd vertoond! Het heeft mij weer laten inzien dat je vooral leert door te doen en te maken. Dat is mijn wens voor het onderwijs: meer maken, want dan kom je écht verder en kun je trots een eindresultaat delen."
Filmmaker Okki Poortvliet
Films door studenten
De studenten maakten in groepen hun eigen films en de daarbij horende filmposter.
Verst(r)ikt
Posters gemaakt bij de films:
Meer weten over een proeftuin filmeducatie in Leeuwarden? Neem dan contact op met Misja Sirag van Kunstkade.
Plus: overige tips, links etc. die interessant kunnen zijn; www.okkipoortvliet.com, www.nowness.com,