Oorlog en Vrijheid

In 2025 staan we stil bij 80 jaar vrijheid in Nederland

80 jaar na de bevrijding van Nederland herinneren we ons de heldenmoed van geallieerden en verzetsmensen die onze vrijheid mogelijk maakten. Die vrijheid kwam met offers, en de sporen van de Tweede Wereldoorlog zijn nog steeds zichtbaar. Families rouwen om dierbaren die het oorlogsgeweld niet overleefden, en de geschiedenis beïnvloedt nog altijd onze kijk op vrede en rechtvaardigheid.

Vrijheid vraagt om actie: ruimte geven aan de ander, de democratie beschermen en verantwoordelijkheid nemen. In 1945 kregen we onze vrijheid terug, maar in veel landen is vrede nog ver weg. Dat besef maakt onze vrijheid des te waardevoller. Samen houden we Nederland een land van tolerantie en democratie. Vrijheid deel je – en die verbinding is wat Nederland sterk maakt.

De Vier Vrijheden

In het kader van 80 jaar vrijheid in Nederland bieden we docenten een bijzondere manier om met hun leerlingen stil te staan bij de waarde van vrijheid: via film. We maken hierbij gebruik van de Four Freedoms, vier fundamentele vrijheden die in 1941 door de Amerikaanse president Franklin D. Roosevelt werden benoemd als basis voor een vreedzame en rechtvaardige wereld: vrijheid van meningsuiting, vrijheid van godsdienst, vrijwaring van gebrek en vrijwaring van angst. Deze vrijheden vormen niet alleen de kern van democratie en mensenrechten, maar zijn ook vandaag de dag nog uiterst relevant. Ze helpen ons nadenken over maatschappelijke vraagstukken zoals persvrijheid, gelijke kansen en veiligheid.

Hoewel we in Nederland al tachtig jaar in vrijheid en vrede kunnen leven, is dat helaas op veel andere plekken in de wereld niet het geval. Conflicten en oorlogen, zoals het Israëlisch-Palestijns conflict en de oorlog in Oekraïne, laten zien hoe kwetsbaar vrijheid kan zijn. Film is een krachtig middel om deze thema’s invoelbaar te maken en gesprekken op gang te brengen in de klas. Daarom hebben we een selectie films onderverdeeld op basis van de Four Freedoms, zodat docenten en leerlingen kunnen reflecteren op de betekenis van vrijheid, toen en nu.

Meer informatie over De Vier Vrijheden en bijbehorende lessen vind je hier.

Vrijwaring van angst

Veilig kunnen leven zonder dreiging van oorlog, geweld of onderdrukking is een basisvoorwaarde voor vrijheid. Films over deze vrijheid laten zien hoe conflict en angst het dagelijks leven beïnvloeden en hoe mensen strijden voor vrede en veiligheid. In de twee onderstaande linten vind je films over dit onderwerp voor PO en VO.

Vrijheid van meningsuiting

Het recht om te zeggen wat je denkt en voelt, zonder angst voor onderdrukking, is essentieel voor een vrije samenleving. In een tijd waarin desinformatie en censuur wereldwijd toenemen, helpt film ons om de kracht en de kwetsbaarheid van deze vrijheid te begrijpen. In de twee onderstaande linten vind je films over dit onderwerp voor PO en VO.

Vrijheid van godsdienst

Iedereen moet het recht hebben om hun geloof te belijden, of juist niet te geloven, zonder angst voor vervolging. Films over deze vrijheid laten zien hoe religie zowel een bron van conflict als van verbinding kan zijn en helpen leerlingen nadenken over tolerantie en respect. In de twee onderstaande linten vind je films over dit onderwerp voor PO en VO.

Vrijwaring van gebrek

Een wereld zonder armoede en honger is een wereld waarin mensen zich volledig kunnen ontplooien. Deze vrijheid gaat over sociale rechtvaardigheid en gelijke kansen. Film maakt de impact van armoede zichtbaar en biedt aanknopingspunten om te praten over solidariteit en verantwoordelijkheid. In de twee onderstaande linten vind je films over dit onderwerp voor PO en VO.