10 x idee voor film in het vak Spaans

1. Maak grote thema's invoelbaar

"Een groot thema, zoals migratie vanuit uit Mexico en Latijns-Amerika naar de VS, behandel je met gemak aan de hand van film," zegt Daniel. De meeslepende roadmovie LA JAULA DE ORO maakt dit onderwerp heel concreet en invoelbaar. Volg drie tieners die vanuit Guatemala via Mexico naar de VS vluchten, in de hoop op een minder erbarmelijk bestaan.

In het gratis lesmateriaal bij deze film vind je vragen zoals: In welke situatie zou jij overwegen om naar het buitenland te verhuizen? Heeft deze film je mening over immigranten veranderd? Ken jij zelf migranten? Je kunt ook ingaan op het verhaal van de regisseur die zich door waargebeurde verhalen liet inspireren. Je bekijkt deze film via Cinemember.

2. Laat ze het verhaal beleven door de bril van een leeftijdsgenoot

Met LA CARNADA verplaatsen leerlingen zich in de 13-jarige Manny die in de Mexicaanse stad Tijuana woont en de keuze maakt om drugs te gaan smokkelen, zodat hij zijn zieke moeder kan helpen. Het verhaal vanuit zijn perspectief geeft een heel ander beeld dan filmverhalen die worden verteld vanuit machtige drugshandelaren in pronkerige villa's.

La Carnada heeft een duur van 13 minuten, dus ideaal voor in het klaslokaal. Movies that Matter biedt gratis lesmateriaal bij deze short dat ingaat op de maatschappelijke problemen in Mexico, het gebrek aan sociale voorzieningen en de gevolgen voor jongeren.

3. Duik in de cultuur met Coco

Daniels favoriet voor de onderbouw is Pixar's COCO vanwege de humor en de vele 'laagjes' die interessant zijn om te bespreken. "Je ziet Maya tempels en de kerken die in werkelijkheid bestaan. Of ga in op de personages die elk voor een bekend persoon uit de geschiedenis van Mexico staan, zoals Frida Kahlo."

Je kunt meebewegen met wat leerlingen benoemen en herkennen, zoals de piñatas en het vieren van Día de Muertos, de Dag van de Doden. Daniels ervaring is dat er snel levendige gesprekken ontstaan over hoe leerlingen thuis feest vieren. "Leerlingen vertellen bijvoorbeeld dat ze thuis vanwege het geloof van hun familie niet een film over de dood met skeletten zouden kijken. Met deze aanpak maak je het lesgeven voor jezelf interessant, want je blijft weg bij routines en je leert veel nieuws over je leerlingen."

4. Blijf bij hun beleving met een spannende docu

“Jongeren kijken graag naar Narcos, maar zo’n serie toont niet de realiteit,” zegt Daniel. "EL VELADOR (vertoond op IDFA) toont de extravagante mausoleums van Mexico’s meest beruchte drugsbaronnen. Deze documentaire gaat ook over drugskartels, maar biedt een realistischere weergave zonder geweld."

Filmmaker Natalia Almada brengt de context van de karteloorlogen over via de radio van een kokosdrankverkoper, gaandeweg begrijp je de relatie met het nieuws en deze begraafplaats steeds beter. Soms is de realiteit fascinerender dan fictie!

5. Oefen schrijfvaardigheid met dialoogloze film

Je kunt (animatie-)films zonder dialoog gebruiken om te oefenen met bezittelijke voornaamwoorden en werkwoorden vervoegen." Daniel: "Deze films hoeven niet van Spaanse of Latijns-Amerikaanse makers te zijn." Mogelijke opdrachten:

1. Schrijf op welke objecten je ziet.

2. Beschrijf alle acties op die je ziet met de objecten.

3. Schrijf op wat de personages gezegd zouden kunnen hebben.

4. Bedenk je eigen einde. Hoe denk je dat het verhaal afloopt?

6. Ontdek de kracht van het camerawerk en geluid

Wat is het effect van het camerawerk, de montage, het licht, het geluid? Zulke aspecten hebben een krachtig effect op je kijkbeleving! Onderzoek bijvoorbeeld LA LOTERIA, een minispeelfilm van 8 minuten vol flashbacks, zonnig licht en een surprise-effect aan het einde.

La Loteria gaat over Augusto die de US Greencard Lottery wint. Om het meisje waar hij verliefd op is mee te kunnen nemen naar de VS zullen ze moeten trouwen. Augusto koestert zo'n weerzin tegen trouwen dat hij twijfelt. Eindigt dit liefdesverhaal met een runaway groom?

7. Kies een kort maar krachtig fragment

ROMA gaat over Cleo, een huishoudelijke hulp en nanny van een welgesteld gezin in Mexico in de jaren zeventig. Daniel: "Dag en nacht staat Cleo voor de mensen klaar, zoals zoveel nanny's. Je krijgt heel veel te zien over hun positie binnen de Mexicaanse maatschappij met de grote kloof tussen arm en rijk."

Deze zwartwit-film van Alfonso Cuarón vol long takes kijkt als een bewegend schilderij. Een goed fragment om te bespreken, vind je op 1.58.15 – 2.03.35 minuten. Wat is de stemming van de nanny? Hoe reageren de kinderen op hun eigen moeder, en hoe reageren ze vervolgens op de nanny? Welk emotie riep dit fragment bij je op? Bekijk het fragment nogmaals. Laat de leerlingen tijdens het kijken opschrijven hoe volgens hen dit gevoel tot stand komt.

8. Schrijf je klas in voor een filmfestival

De beste hedendaagse films en documentaires uit Spanje en Latijns-Amerika zie je op:

• Spanish Film Festival (Amsterdam 5-9 oktober 2022).

• IDFA (9-20 november 2022).

• IFFR (25 januari - 5 februari 2023).

• Movies that Matter Educatiefestival (Amsterdam 15 en 16 maart 2023 in EYE Filmmuseum, en Den Haag 24 maart en 27 maart t/m donderdag 30 maart 2023, locatie volgt later).

Filmfestivals bieden programma's speciaal voor scholen waarbij filmeducatie-experts met leerlingen in gesprek gaan over het thema dat past bij het curriculum en/of ingaan op hoe de film is gemaakt. Vaak is een Q&A met een filmmaker of deskundige mogelijk.

9. Laat ze een videoclip maken bij hun favo Spaanse song

Daniel: "Vraag ze om ze met hun mobieltje een videoclip te maken bij hun favoriete Spaanse liedje. Bespreek de video's in de klas. Meezingen mag! Een lange lesdag wordt er zeker leuker van!" De tips en trucs in de tutorials van Bekijk 't maken het eenvoudig om een spetterend filmpje te maken. Bovendien kunnen ze er zelfstandig mee aan de slag.

10. Vind meer films

Via de database van het Netwerk Filmeducatie vind je een groeiend aantal Spaanstalige films waarmee je leerlingen kennis kunt laten maken met de Spaanse taal en de culturen van Spaanstalige gebieden. Ga naar de filmdatabase, open het keuzemenu van het filter en kies Spaans bij Gesproken taal.

Afbeelding bovenaan dit artikel: Rainbow (regisseur Paco León), te zien op ASFF.