In de jaren vijftig gebeurde er iets nieuws in de Franse filmwereld. Een jonge generatie regisseurs vond dat films te ouderwets en voorspelbaar waren geworden. Deze jonge makers wilden films maken die beter pasten bij het leven van jongeren in de stad: vrijer, levendiger en dichter bij de werkelijkheid.

Deze beweging werd bekend als de Nouvelle Vague, wat ‘de nieuwe golf’ betekent. Bekende namen uit deze stroming zijn François Truffaut, Jean-Luc Godard en Agnès Varda. Ze filmden niet meer in dure studio’s, maar gewoon op straat, in cafés of in hun eigen huizen. Hun films waren speels en rebels. Ze gebruikten onverwachte sprongen in beeld (jump cuts), experimenteerden met vertelstructuren, zoals sprongen in de tijd (flashbacks), en lieten personages soms recht in de camera praten. Daarmee doorbraken ze de zogenaamde vierde muur – iets wat tot dan toe bijna nooit gebeurde.

De inspiratie voor deze nieuwe manier van filmen kwam onder andere uit Italië. Daar maakten regisseurs in de jaren veertig en vijftig films over gewone mensen in moeilijke omstandigheden. Deze stijl, Italiaans neorealisme genoemd, liet zien dat film ook sociaal of politiek uitgesproken kon zijn.

De vernieuwende ideeën van de Franse Nouvelle Vague verspreidden zich snel over de hele wereld. Er ontstonden nieuwe filmstromingen die op hun eigen manier braken met bestaande regels, zo ontstond het absurdisme in de Tsjechoslowaakse New Wave, de Japanse New Wave, New German Cinema, de Indiase Parallel Cinema, en Braziliaanse Cinema Novo. Ook in Amerika ontstond in de jaren zestig en zeventig het Nieuw Hollywood, met jonge regisseurs die films maakten die persoonlijker en maatschappijkritischer waren dan wat Hollywood tot dan toe produceerde.

Al deze filmmakers kozen voor film als middel om iets te zeggen over de wereld om hen heen. Ze wilden niet alleen vermaken, maar ook prikkelen, nadenken en vernieuwen. (Zie film en engagement)

Meer weten over Nouvelle Vague? Bekijk deze video essay.

@ Bastiaan: hier ook Nieuw Hollywood een plek geven.

Geïnspireerd door de Franse Nouvelle Vague en het Italiaans Neorealisme, ontstond in de jaren zestig in Brazilië een nieuwe beweging onder de naam Cinema Novo. Deze filmmakers richtten zich op sociale en politieke thema's zoals armoede, ongelijkheid en de invloed van de militaire dictatuur. De beweging zette zich af tegen de commerciële cinema door middel van experimentele verteltechnieken, symboliek en niet-professionele acteurs. Glauber Rocha’s Deus e o Diabo na Terra do Sol uit 1964 vertelt het verhaal van een arme boerenfamilie op het Braziliaanse platteland en behandelt thema’s als religie, onderdrukking en revolutie.

Bekijk hier de trailer van de film Deus e o Diabo na Terra do Sol (1964)

De film Nouvelle Vague (2025) van Richard Linklater is een eerbetoon aan de groep jonge Franse filmmakers uit de jaren vijftig en zestig. Net als de originele regisseurs van de Nouvelle Vague, gebruikt Linklater zwart-witbeelden, filmt hij op straat en vertelt hij het verhaal op een losse manier, met sprongen in de tijd. Zijn film laat zien hoe deze vernieuwende filmstijl nog steeds invloed heeft.

Bekijk hier de trailer van de film Nouvelle Vague

Volg ons op
s