Wat kom je tegen als het gaat om beeldvorming?
“Tijdens de research voor Rampvlucht, een dramaserie over de Bijlmerramp, vertelden bewoners van de Bijlmer dat het negatieve beeld dat er over hun wijk bestaat, niet overeenkomt met hoe zij het zelf ervaren. Ze zeiden: wat wordt vergeten, zijn de barbecues, hoe gezellig het is en hoe we als mensen met elkaar omgaan.
Het is iets dat ik herken, zelf ben ik opgegroeid in de Rotterdamse wijk Spangen. De vragen die aan me worden gesteld, zijn nog net niet of ik er met een kogelvrij-vest rondloop. Nee, zeg ik dan, Spangen is voor mij de plek waar ik de meeste mensen ken, waar ik me thuisvoel. Tuurlijk, criminaliteit komt er voor, maar je kunt ook de mooie kanten laten zien en vooral: wat de bewoners beweegt.”
Hoe doe je dat?
“Een manier is het vertellen van meerdere persoonlijke verhalen. De karakters in Porfotto zijn gebaseerd op verschillende echte verhalen uit de wijk Spangen.
Het verhaal speelt zich af in één nacht. Drie jongens, Em, Moreno en Kyon, overvallen een lokale witwaspraktijk. Ze voelen zich helemaal het mannetje, maar diezelfde nacht maken ze verschillende keuzes waardoor hun levens verschillende wendingen krijgen. Kyon schiet iemand neer waardoor hij verder afzakt, maar bij Em loopt het anders. Hij zorgt voor zijn kleine broertje omdat zijn moeder alcoholist is. Die nacht ontstaat er toenadering tussen moeder en zoon. Dat verhaal geeft hoop."
Jouw films hebben iets rauws, maar niet dat pijnlijke waarvan je in de mineur zakt.
"Ik speel wel op het randje van het duistere. Maar de alledaagse werkelijkheid in zo'n wijk is niet zwart-wit en ik wil zo dicht mogelijk bij het echte leven blijven. Daarom zoek ik het grijze gebied op. De kunst is om op die manier een mooie film te maken en hoopvol te eindigen, zonder een politiek correcte film te willen maken.”
" Het beeld dat je van de stad krijgt als je in het holst van de nacht tussen de flatgebouwen met verlichte galerijen loopt, vind ik prachtig."
Filmmaker Edson da Conceicao
Wat kenmerkt jouw manier van filmen?
“In Porfotto, maar ook in Laatste Rit, heb ik de nacht in Rotterdamse wijken gevangen, want ik vind de nacht prachtig. En dan bedoel ik niet wat je ziet als je uit het raam kijkt als het buiten donker wordt, maar het beeld dat je van de stad krijgt als je in het holst van de nacht tussen de flatgebouwen met verlichte galerijen loopt."
"Filmmaken in de nacht geeft veel vrijheid. Je kunt tonen versterken, accenten leggen. Als een schilder kun je het beeld ‘inkleuren’ met jouw blik.
Mijn stelregel is om juist niet het monumentale centrum en de Erasmusbrug te laten zien. Daarmee voldoet Porfotto waarschijnlijk niet aan de verwachting over een film die zich in Rotterdam afspeelt en dat is de bedoeling, want ik laat de stad door mijn ogen zien.”
Afbeelding direct hierboven: Edson op de set van Porfotto.
Hoe zien we jouw signatuur terug in Rampvlucht?
“Ik was co-regisseur voor deze serie. Als team met de regisseur en de schrijver die zes, zeven jaar bezig is geweest met het scenario, zoek je samen naar een gezamenlijke taal waarin je het verhaal vertelt. Ik hoop dat we de authenciteit van die wijk hebben kunnen overbrengen! Uiteindelijk zit de visie van de crewleden er ook in, want zij spelen de personages.
De serie gaat over meer dan De Bijlmer. Het gaat ook over complottheorieën en wantrouwen tegenover de overheid. Dus de focus is enigszins anders dan de wijk op je wijk op je eigen manier verbeelden zoals bij Porfotto. Maar shots van De Bijlmer bij nacht en de flats in de ochtenddauw zitten er zeker in!"
Rampvlucht in je vak
De Bijlmer vliegramp is een belangrijke gebeurtenis voor de Nederlandse geschiedenis. Rampvlucht laat zich daarom in oktober goed bespreken binnen het vak geschiedenis. Het sluit ook aan bij het thema van de Maand van de Geschiedenis 2022, namelijk Wat een ramp!, van persoonlijke rampen tot catastrofes die de samenleving ontwrichten. Rampvlucht zoekt de grens tussen feit en fictie op en past behalve bij het vak geschiedenis ook goed aan bij maatschappijleer.
Je geeft ook filmworkshops aan leerlingen.
“Klopt, die vinden vooral plaats op Rotterdamse scholen. Als we Porfotto kijken, is het eerste wat leerlingen zeggen: Kyon had nooit moeten schieten! Ze vertellen ook dat ze het mooi vinden om hun wijk in een film terug te zien, dat deze jongens praten zoals zij en dat de film overeenkomt met hun eigen beeld van hun stad. Daar leef ik als maker van op, dat is gewoon zo tof om te horen. Ik hoop dat leerlingen denken: ik kan mijn eigen verhaal, of de verhalen in mijn wijk, ook vertellen."
KIJKTIPS
De nieuwe 5-delige serie Rampvlucht, een complotthriller over de Bijlmerramp, is vanaf 29 september dagelijks om 20.30 uur te zien bij KRO-NCRV op NPO 1 of vooruit te kijken op NPO Plus. De slotaflevering wordt uitgezonden op dinsdag 4 oktober, exact 30 jaar na de ramp.
Porfotto kijk je kosteloos in de klas en maakt onderdeel uit van onze filmdatabase met meer dan 600 films, waarvan meer dan 300 films om gratis te bekijken.
Méér met de film Porfotto
Deleted Scenes is een filmworkshop met gastles van Edson (indien beschikbaar) en/of andere makers van Porfotto. Deze is te boeken voor scholen in Rotterdam en Zuid-Holland via Digital Playground.
Ga naar website Digital PlaygroundAfbeelding direct hierboven: still uit Porfotto. Fotografie portret Edson da Conceicao bovenaan dit artikel: Evert Bazuin.
