Scenarioschrijver Tijs van Marle: "Achter de vrolijke chaos van Floddertje schuilt een krachtig en tijdloos thema: de vrijheid van het kind om eigen keuzes te maken."

Wat maakt Floddertje (voor het eerst gepubliceerd in 1968), volgens jou als scenarioschrijver, nog steeds relevant en aantrekkelijk voor kinderen van nu?

"Ik ken het boek Floddertje al mijn hele leven. De prikkelende losse verhalen over het kindje dat altijd vies is en de iconische plaatjes die daarbij horen. De bakkersknecht, het grote bad waarin ze zwemt, de taart met de kikker, de vallende emmers verf en een paars kindje. De beelden staan op mijn netvlies gegrift. Ze roepen een gevoel van avontuur en grenzeloze fantasie op. Floddertje laat zien dat kinderen soms hun eigen weg moeten vinden, ook als dat gepaard gaat met rommel en chaos. 

Wat in eerste instantie lijkt op vrolijke verhalen over vies worden en kliederen, gaat volgens mij over iets veel fundamenteler: eigen keuzes maken, zelfredzaamheid en het verzetten tegen overdreven regels en controle van volwassenen. Floddertje blijft, ook vandaag de dag, relevant en aantrekkelijk voor kinderen omdat de verhalen een dieper thema raken dat tijdloos is: de vrijheid van het kind."

Hoe maak je van de losse, korte avonturen van Annie M.G. Schmidt een samenhangend filmscript zonder dat de speelsheid verloren gaat? Kun je ons een beetje meenemen in dat proces?

"Met het schrijven van het scenario wilde ik dicht bij het boek blijven. Om dat te bereiken, heb ik de korte verhalen gecombineerd en samengevoegd. Zo zijn de bruid en bruidegom uit het verhaal met de vieze bruidsjurk de ouders van Floddertje geworden en speelt de film zich af op de dag van de bruiloft. En tante Toos, die oorspronkelijk slechts de ontvanger van de taart was, heeft een grote rol gekregen. Smeerkees is natuurlijk aanwezig en ook de schilders uit het verhaal met de rode en blauwe verf doen mee. 

Belangrijk was om de speelsheid van het origineel te behouden, maar ook om een emotionele lijn toe te voegen die past bij een film. Daarom kreeg tante Toos een grotere rol: zij maakt een echte groei door, van iemand die zich druk maakt om schone kleren naar iemand die leert dat liefde en zorg belangrijker zijn dan uiterlijk. Op deze manier behoudt de film het lichte, vrolijke karakter van Annie M.G. Schmidt, terwijl het verhaal voor het publiek toch betekenis en samenhang krijgt."

Kinderen houden van ondeugendheid, maar er zit vaak ook een boodschap in Annie’s verhalen. Hoe balanceer je in het filmscript tussen humor en betekenis?

"Natuurlijk is er wel een kleine les verstopt in de film over Floddertje. Door alle obstakels en externe prikkels wordt ze heel even aan het twijfelen gebracht. Is ze wel echt goed? Is ze niet toch vies en slordig? En verpest ze daarmee niet de trouwdag, zoals haar tante haar voorhoudt… Dat moment duurt gelukkig niet lang, en ze ziet in dat het uiteindelijk draait om liefde en zorg voor elkaar, en niet om uiterlijk vertoon of perfecte schijn.

Dit is een heerlijke boodschap voor kleuters die zich in mijn ogen nog niet bezig hoeven te houden met sociale verwachtingen of schuld en straf. De film geeft zo een lichte maar krachtige boodschap mee: vertrouw op jezelf, je bent al goed zoals je bent. Door mee te voelen met Floddertje kunnen ze zich onbezorgd identificeren met een vrijmoedig en authentiek hoofdpersonage. Humor en speelsheid blijven de drijvende kracht van het verhaal, maar er zit ook een warme les verstopt die precies goed past bij hun belevingswereld."

Hoe kunnen film en boek elkaar volgens jou versterken in het vertellen van Annie M.G. Schmidt's verhalen?

"Een boek en een film zijn twee hele verschillende dingen. Ik heb bij deze bewerking van 6 losse verhalen 1 lang filmverhaal gemaakt. Ik hoop dat de kijker hierdoor ziet dat verhalen in beweging kunnen zijn. Dat niet alles wat ooit is opgeschreven statisch is, maar ook een onderdeel kan zijn van een volgend kunstwerk. Dat taal en beeld dingen zijn om mee te spelen en mee te experimenteren. En dat je dan soms meer krijgt dan wat je eerst had. Want soms zit er iets verstopt in je bronmateriaal dat je nog niet eens wist.

Ik heb de open delen tussen de losse verhalen ingevuld en opeens komt er een extra laag bij in het boek. Thematisch en inhoudelijk. Dat is volgens mij het mooie aan deze bewerking. De film bestaat bij de gratie van het fantastische boek, en het boek krijgt er een hele wereld bij die ik zo veel mogelijk in de geest van Annie M.G. Schmidt heb proberen op te bouwen. Zo versterken we elkaar."