Mediapedagoog Jacqueline Kleijer: "Film biedt een unieke kracht in emotionele expressie"

Jacqueline Kleijer is een veelzijdige mediapedagoog die spreekt, schrijft, traint en adviseert over de invloed van (online) media, met een focus op seksualiteit, identiteit en beïnvloeding. Haar expertise maakt haar een gewaardeerde stem in discussies over de impact van (sociale) media op jongeren en haar werk draagt bij aan bewust mediagebruik in verschillende contexten.

Wat inspireerde je om je te specialiseren in online aanwezigheid en de impact daarvan op kinderen?

Ik werkte als therapeutisch hulpverlener met slachtoffers van seksueel geweld. Toen mobieltjes in ons leven kwamen, zag ik een verschuiving in de tactieken van loverboys van offline naar online. Dit inzicht bracht mij tot het besef dat mijn rol moest evolueren van behandeling naar preventie en bewustwording. Zowel de overheid als het onderwijs lopen achter op het gebied van digitale veiligheid, met een tekort aan regelgeving en internationale overeenkomsten om digitaal seksueel geweld aan te pakken. Recent is er pas begonnen met het aanspreken van grote technologiebedrijven hierover. Ik wilde bewustzijn creëren, door lezingen te geven en door mijn journalistieke kwaliteiten in te zetten.

Kinderen hebben bescherming nodig tegen digitale gevaren. Hun aanwezigheid online leidt tot een vroegere blootstelling aan ongepaste beelden en verandert ook de sociale dynamiek tussen leeftijdsgenoten. Veel volwassenen zijn zich onvoldoende bewust van de impact hiervan. Net zoals we kinderen niet onbegeleid laten in de fysieke wereld, moeten we ook hun digitale omgeving veilig houden.

Momenteel verdiep ik mij verder in dit veld door een studie in Zorg Ethiek en Beleid. Deze studie past perfect bij mijn missie om betere zorg voor elkaar te waarborgen, juist in de digitale wereld. Na een focus op het individuele (micro)niveau en het gemeenschapsniveau (macro), richt ik mij nu op het overkoepelende (meta)niveau.

Welke rol spelen scholen in het begeleiden van kinderen door het digitale medialandschap?

Hoewel het onderwijs niet als enige hiervoor verantwoordelijk is, speelt het wel een cruciale rol in de samenkomst van kinderen. Op school krijgen ze daarnaast de basis mee die nodig is om zich in de samenleving te begeven. Het negeren van online aanwezigheid in deze vorming is een gemiste kans.

Ondanks dat mobiele telefoons binnenkort van scholen worden geweerd, blijft de verantwoordelijkheid van scholen om digitale vaardigheden te onderwijzen onverminderd bestaan. Het huidige onderwijs curriculum benadrukt de noodzaak van digitale geletterdheid, inclusief:

●     Mediawijsheid

●     Computational thinking

●     ICT-basisvaardigheden

●     Informatievaardigheden

Scholen moeten deze onderdelen integreren in hun onderwijs. Daarnaast is het belangrijk dat ouders betrokken worden bij dit proces, om hun kinderen ook thuis te kunnen ondersteunen en begeleiden in de digitale wereld.

Hoe denk jij dat filmeducatie ingezet kan worden om kinderen weerbaarder te maken tegen de impact van schadelijke online beelden?

Super toffe vraag! Filmeducatie kan enerzijds goed bijdragen aan het ontwikkelen van technische vaardigheden en anderzijds biedt film ook een unieke kracht in emotionele expressie. Door film kunnen kinderen over hun eigen ervaringen en gevoelens praten op een indirecte manier, door deze te projecteren op de verhalen en personages die ze op het scherm zien. Dit biedt een veilige omgeving om complexe en uitdagende thema's te verkennen.

Of kinderen dan écht weerbaarder worden, verschilt natuurlijk per les en per film, maar ik denk dat filmeducatie zeker de potentie heeft om daaraan bij te dragen.