Hoe ga je van start bij de perfecte les filmeducatie?
“Filmeducatie begint bij film beleven. Een korte film bekijk je in z’n geheel, bij een speelfilm kun je het bij fragmenten houden. Laat ‘m even binnenkomen. Vervolgens sta je stil bij hoe leerlingen het bewegende beeld en geluid ervaren. Neem de tijd voor het stellen van vragen, geef leerlingen de ruimte: Wat voor gedachtes roept dit bij je op, wat maakt dit spannend of verdrietig? Zo zet je de bewuste blik aan en breng je de betekenisgeving van film op gang.”
" Filmeducatie geeft je als leraar de kans om leerlingen gemotiveerd en betrokken te laten zijn bij complexe informatie."
Bastiaan van Werven
Wat als je een kort ‘stom’ als antwoord krijgt?
“Daar kun je iets mee! Achter zo’n klein woord zit een gevoelswereld. Vraag door: ‘Wat maakt dat jij dat zegt, wat zie en hoor je?’. Laat leerlingen elkaar helpen met uitdiepen. Misschien komt het gesprek op “het irritante geluid” en is de latere bevinding: “ik voelde me overladen met informatie en vooral verward door het geluid.
Het verwoorden van wat je ziet, is geïnspireerd op de leermethode Visual Thinking Strategies, ontwikkeld voor museumeducatie. Je leert open en zonder oordeel waarnemen, onderzoeken, naar elkaar luisteren en op elkaar voortbouwen door naar een kunstwerk te kijken. De terugkerende vraag binnen VTS is What makes you say that?. Een klein zinnetje dat leerlingen actief betrokken houdt bij hun eigen woordkeuze en kijkbeleving.”
Wat levert dit op?
“Met steeds preciezere antwoorden sturen leerlingen het gesprek vaak zelf richting onderzoeken en reflecteren. Ze beginnen over wat de muziek met je doet, de manier waarop iets in beeld is gebracht, wat de kern van de film is en wat de maker wil overbrengen.
De regisseur van Yulia & Juliet wilde een herkenbare emotie overbrengen: een opgesloten gevoel. Je beleeft als kijker beklemming versus vrijheid mee door de cameravoering. Als je mensen van bovenaf filmt, maakt ze dat klein; je “drukt ze de grond in”. Op het moment dat Juliet vrijkomt, wordt ze van beneden af gefilmd. Ze komt groot en ‘beter’ over en je ziet de lucht en ruimte.
Leerlingen begrijpen vrij snel: dus alleen al met hoe je de camera plaatst, kun je bepaalde ideeën, gedachten en gevoelens invoelbaar maken. Het maakt ze warm om aan een maakopdracht te beginnen, zoals zelf een scène maken met je telefoon.
Filmeducatie geeft je als leraar de kans om leerlingen gemotiveerd en betrokken te laten zijn bij complexe informatie. In een vrij kort tijdbestek gebeurt er heel veel op emotioneel en op intellectueel vlak. Door naar elkaar te luisteren, leren ze over zichzelf en over elkaar. Dat is de grote meerwaarde van filmeducatie. Maar het gebeurt niet zomaar, en dat is waar de tijd nemen voor beleven en verwoorden een rol speelt.”
