Beelden van Piet Hein - nieuwe documentaire met bijbehorende les (VO)

Leestijd ca. 3 minuten

Landelijk

Onlangs is de documentaire Beelden van Piet Hein uitgezonden op NPO 2, waarin te zien is hoe bestuurders omgaan met het ongemak van ons koloniale verleden terwijl ze hun erfgoed in stand houden. Samen met regisseur Tim van den Hoff en geschiedenisdocent Mark Hagenaars hebben wij er een les bij ontwikkeld die deze thema's verkent. De nieuwe documentaire en bijbehorende les brengen niet alleen de geschiedenis, maar ook actuele vragen in de klas.

In een kort interview spraken we met Mark Hagenaars over zijn benadering bij het creëren van een filmles bij 'Beelden van Piet Hein', zijn mening over Piet Hein en wat hij hoopt dat leerlingen hieruit kunnen leren. De link naar de film en les vind je onderaan deze pagina.

Wat inspireerde je om samen te werken aan de documentaire Beelden van Piet Hein?

"Ik ben al een aantal jaren betrokken bij de Focusgroep Geschiedenis. Zeker na mijn verkiezing tot Filmleraar van het Jaar 2022 regio Zuid-Holland ben ik film alleen maar meer gaan gebruiken in de les. Het maken van lesmateriaal is dan bijna een vanzelfsprekendheid.

Daarnaast ben ik ook betrokken bij het maken van educatief materiaal voor de tv-serie 'Indonesia Roept' van de NTR dat volgende maand online komt. Kortom, het maken van lesmateriaal bij films en documentaires vind ik leuk, nuttig en boeiend. Leuk om op die manier leerlingen actief bezig te laten zijn met film."

Focusgroep Geschiedenis

De focusgroep Geschiedenis brengt geschiedenisdocenten bij elkaar om te discussiëren en ideeën uit te wisselen. Ze bespreken lesmethoden en het gebruik van films in de klas om hun lessen te verrijken en aantrekkelijker te maken voor leerlingen. Hier vind je meer informatie over de werkwijze van focusgroepen binnen Netwerk Filmeducatie.

Hoe zie je de rol van Piet Hein in de Nederlandse geschiedenis, en hoe is deze rol veranderd in de loop der jaren?

"De rol van Piet Hein in de geschiedenis vind ik een ingewikkelde. Aan de ene kant is hij lange tijd gezien als een zeeheld vanwege zijn verovering van de Zilvervloot. Niet voor niets heeft hij een praalgraf in Delft gekregen en in de 19e eeuw een standbeeld in Delfshaven. Maar de laatste jaren worden zijn activiteiten in verband gebracht met het slavernijverleden. Daar wringt het naar mijn mening een beetje.

Piet Hein is aan de ene kant een product van de WIC, maar in de tijd dat hij leefde en werkte voor de WIC had de organisatie naar mijn idee nog niet vol ingezet op de slavenhandel. De opbrengst van de Zilvervloot heeft het natuurlijk wel mogelijk gemaakt dat een dergelijke handel op touw kon worden gezet.

Het is aan de andere kant naar mijn idee niet helemaal eerlijk om hem daarvoor verantwoordelijk te houden. Mensen moet je volgens mij vooral beoordelen naar hun daden in hun eigen historische context. Daar kunnen we tegenwoordig van alles van vinden, maar wie weet wat ze van ons gedrag over een aantal decennia vinden."

" Oordelen over het verleden is voor ons makkelijk, maar je moet dingen wel in de tijd kunnen plaatsen. Beeldbronnen, zoals film, maar ook teksten kunnen daarbij helpen."

Mark Hagenaars, geschiedenisdocent havo/vwo

Welke methodes of vragen gebruik je om leerlingen kritisch na te laten denken over historische figuren?

"In mijn rol als docent geschiedenis ben ik voortdurend bezig om leerlingen kritisch te laten denken over het verleden. Ik probeer ze, zoals ik net al aangaf, wel de personen in de tijd te laten plaatsen. Oordelen over het verleden is voor ons makkelijk, maar je moet dingen wel in de tijd kunnen plaatsen. Beeldbronnen, zoals film, maar ook teksten kunnen daarbij helpen. Een specifieke methode heb ik daar nog niet voor ontwikkeld. Ik kijk meestal per periode/historische figuur wat ik voor materiaal het beste kan inzetten. Uiteindelijk hoop je de leerlingen aan het einde van hun schoolcarrière kritisch te laten denken en bronnen daarbij te kunnen beoordelen op betrouwbaarheid en representativiteit."

Wat is volgens jou de belangrijkste boodschap die de documentaire en de les willen overbrengen?

"Zoals Tim van den Hoff, de regisseur van de documentaire al zei in de documentaire, is de belangrijkste boodschap van 'Beelden van Piet Hein' dat meningen over historische personen niet vaststaan. Ze veranderen in de loop van de jaren/eeuwen. Dat heeft ook gevolgen voor de meningen die we hebben over de standbeelden die over deze mensen zijn gemaakt. Over honderd jaar denken we er wellicht weer heel anders over."

Wat hoop je dat leerlingen leren van de les en de documentaire?

"Ik hoop dat leerlingen kritisch leren kijken naar de verschillende meningen over Piet Hein, meer te weten komen over zijn daden in de 17e eeuw en uiteindelijk op basis van de gegeven beelden en meningen hun eigen mening vormen."

Over de documentaire Beelden van Piet Hein

De documentaire toont hoe bestuurders de ongemakken van ons koloniale verleden aanpakken, terwijl ze hun erfgoed in stand houden. De gelijktijdige restauraties van het standbeeld in Delfshaven, het graf in Delft en het standbeeld in Matanzas (Cuba), geven inzicht in erfgoedbeheer en onderstrepen hoe de legende van Piet Hein nog steeds relevant is.

Bekijk de film

Over de les

Tijdens de les leren leerlingen meer over de verschillende standbeelden van Piet Hein en hun historische context, inclusief zijn rol en impact op de huidige maatschappij. Ze worden aangemoedigd om kritisch na te denken over hoe verleden en heden met elkaar verweven zijn en welke betekenis dit heeft voor identiteitsvorming en maatschappelijke discussies. Door middel van groepsdiscussies en reflectie leren leerlingen niet alleen over geschiedenis, maar ook over de relevantie van erfgoed in de moderne tijd. Geschikt voor havo/vwo klas 4 t/m 6.

Naar de les op LessonUp

Meer zien van Mark Hagenaars?

Wist je dat Mark op Youtube explainervideo's plaatst over verschillende onderwerpen die relevant zijn voor het vak geschiedenis? Neem een kijkje op zijn Youtube-kanaal: Geschiedenis in Beweging. Erg handig en informatief voor jou en je leerlingen!

Wil je meer filmtips en lesideeën voor het vak Geschiedenis?

Ga naar vakpagina Geschiedenis
Deel artikel op

Bekijk ook eens

Bekijk alle artikelen
Volg ons op
s