In het kort
Het ritme in de film is de snelheid waarmee de shots zich afwisselen. Dit bepaalt de beleving van de kijker. Het tijdsverloop in film kan real-time zijn, versnellen en vertragen. Tijdens de montage wordt het ritme en het tijdsverloop van de film vastgelegd. Er zijn 8 verschillende montagetechnieken die het tijdsverloop in film bepalen, namelijk: freeze frame, slow-motion, fast-motion, flash back, flash forward, cross- cutting, overlapping action, elliptical editing
De filmmaker bepaalt hoe je als kijker het ritme en tijd van de film beleeft. Met het ritme van de film wordt de snelheid waarmee de shots zich afwisselen bedoeld. Dit bepaalt voor de kijker of de actie snel of juist vertraagd aanvoelt. In bijvoorbeeld een vechtscene beleeft de kijker snelheid, dit komt doordat de shots kort zijn en ze zich snel afwisselen. Terwijl in een romantische scene de tijd juist traag lijkt te gaan, dit komt omdat de shots langer duren. Naast het ritme van de film kan de filmmaker ook keuzes maken in de manier hoe de tijd verloopt in film, denk hier bv. aan flash-backs of slow-motions. Het ritme en het tijdsverloop van de film wordt tijdens het editen bepaald.
Er zijn 8 verschillende montagetechnieken die de tijdsverloop bepalen.
Freeze frame: een speciaal effect waarbij de actie even op pauze wordt gezet. Een freeze frame wordt in film vaak gebruikt in combinatie met een voice-over om commentaar te leveren op de gedachten en gevoelens van een personage. Een voorbeeld hiervan zie je in de scene uit de Wolf of Wallstreet (2013).
Slow-motion: bewegingen gaan langzamer dan ze in het echte leven zouden gaan. Meestal wordt slow-motion gebruikt om een dramatisch moment in de film te benadrukken. Dit zie je ook in de scene uit de film The darjeeling limited (2007).
Fast-motion: bewegingen gaan sneller dan ze in het echte leven zouden gaan. Fast motion wordt vaak gebruikt in comedy, maar ook natuurfilms, zoals het opkomen van de zon. Fast motion en een time-lapse lijken op elkaar. Bij Fast motion wordt een bestaande video versneld, terwijl een time-lapse losse beelden achter elkaar worden geplaatst, zoals bij een stop-motion. Een voorbeeld hiervan zie je in de scene uit de film Noah (2014)
Flash back: de kijker wordt mee teruggenomen naar het verleden. Vaak met het doel de situatie in het heden te verklaren of deze een lading mee te geven. Meestal wordt het begin van een flashback duidelijk aangegeven met een duidelijke overgang. Dit zie je ook in de scene uit de film Ratatouille (2007).
Flash forward: De kijker wordt meegenomen naar de toekomst. Meestal wordt het begin van een flash-forward duidelijk aangegeven met een duidelijke overgang. In de film Run Lola Run (1998) zie je een flash forward door foto's die zich snel afwisselen.
Cross-cutting: Op verschillende locaties, maar op hetzelfde moment vindt er iets plaats. In de film wissel je tussen de locaties. Deze techniek creëert vaak spanning en verhoogt het tempo binnen een scène. Een voorbeeld hiervan zie je in de film Godfather (1972), waar gelijktijdig aan de doop van zijn neefje, Michael zijn tegenstanders vermoord.
Overlapping action: een actie wordt herhaald vanuit een ander standpunt. De actie zie je dus 2 (of meer) keer achter elkaar. Dit kan worden gebruikt om het dramatische effect van de actie te versterken. Dit zie je bijvoorbeeld in deze scene uit de film Police story (1985).
Elliptical editing: delen van een gebeurtenis worden weglaten, waardoor een onderbreking (ellips) in het verhaal ontstaat. Hierdoor lijkt het alsof de tijd is gepasseerd. Een vorm van elliptical editing is een jump cut. Een jump cut is een overgang tussen twee shots van hetzelfde onderwerp, vanuit dezelfde camerahoeken, waarbij er een stuk van de doorlopende actie weggelaten wordt, met een soort schokkerig effect. Een goed voorbeeld van een jump cut is te zien in Schindler's List (1993).
.jpg/09af924afcf8d8961ec105169c9aad81.jpg)
Filmvoorbeeld : Dunkirk (2017)
In de film zien we operatie Dynamo – de beroemde reddingsoperatie in 1940 waarbij honderdduizenden door de nazi's ingesloten, Britse soldaten door privé-bootjes werden opgepikt voor de Franse kust. In deze film lopen 3 verhaallijnen lopen door elkaar; te land, ter zee en in de lucht. In deze scene zie je 2 verhaallijnen. Wat valt je op aan het ritme en de tijdsverloop? Wat is het effect hiervan op jouw beleving?
Bekijk hier een scene uit de filmLesidee
Film een korte achtervolging door een gang. Maak vervolgens twee versies in de montage. Kies voor elke versie 1 montagetechniek uit de bovenstaande lijst. Wat is het effect van de montage op de kijker?