Scherpstelling

Waar leg je de focus op? Met de scherpstelling wordt bepaald wat jij als kijker ziet. Ontdek hier alles over scherpstelling

In het kort

Bij het scherpstellen kijk je naar de scherpte en helderheid in het beeld. Als iets scherp is, ziet het er duidelijk uit. Als iets onscherp is, lijkt het wazig en onduidelijk. Er zijn 5 manieren van scherpstellen: deep focus, shallow focus, soft focus, rack focus en out of focus. Met scherpstelling kan de blik van de kijker worden gestuurd of een sfeer worden gecreëerd.

Bij het scherpstellen kijk je naar de scherpte en helderheid in het beeld. Als iets scherp is, ziet het er duidelijk uit. Als een iets onscherp is, lijkt het wazig en onduidelijk. Door de lens van de camera aan te passen kan je op verschillende manieren scherpstellen. Er zijn 5 verschillende scherpstellingen: deep focus, shallow focus, soft focus, rack focus en out of focus. Met scherpstelling kan de blik van de kijker worden gestuurd of een sfeer worden gecreëerd.

De 5 manieren van scherpstellen:

  1. Deep focus: verschillende elementen staan dichtbij en ver weg, toch zijn alle elementen tegelijkertijd scherp. Hierdoor kan de kijker zelf kiezen waar die naar willen kijken, in plaats van dat de aandacht naar één scherp punt wordt geleid. Zie voorbeeld 1: dunkirk.

  2. Shallow focus: een deel van het beeld is onscherp, bv. objecten op de achtergrond of juist dichtbij de camera. Deze techniek wordt meestal gebruikt om de aandacht van de kijker te richten op de objecten die scherp in beeld zijn. Deze scherpstelling wordt vaak gebruikt bij close-ups. Het legt de nadruk op de emotionele status van het personage, omdat hij zich niet bewust is van de wereld om hem heen. Zie voorbeeld 2: hot fuzz.

  3. Soft focus: een effect gemaakt met een speciale lens, die ervoor zorgt dat delen van het beeld onscherp worden, terwijl de randen scherp blijven. Soft focus voegt een vleugje zachtheid toe aan het beeld, wat meestal wordt geassocieerd met romantische sferen. Zie voorbeeld 3: The lord of the rings: the fellowship of the ring.

  4. Rack focus: tijdens de opname wordt de scherpstelling veranderd, waardoor eerst een element onscherp is en vervolgens scherp in beeld komt. Rack focus stuurt de aandacht van de kijker. Zie voorbeeld 4: The master.

  5. Out of focus: het gehele beeld is onscherp. Dit wordt bijvoorbeeld gebruikt om de ervaring van het personage bij bewustzijnsverlies of bij gebruik van medicijnen/drugs te laten zijn. Zie voorbeeld 5: The vampire diaries

Filmvoorbeeld 1: Moonlight

In de film zie je drie fases uit het leven van Chiron, een homoseksuele zwarte jongen die opgroeit in een van de ruigste buurten van Miami. We zien hem als kind, tiener en volwassene worstelen met zijn geaardheid en de drugsverslaving van zijn moeder. Bekijk de scene. Welke scherpstellingen zie je in de scene? Wat is hiervan het effect op jouw beleving van de film?

Bekijk een scene uit de film

Filmvoorbeeld 2: The grand budapest hotel

Monsieur Gustave, de conciërge van vijfsterrenhotel Grand Budapest, probeert in 1932 samen met piccolo Zero en zijn vrouw uit handen van de fascisten te blijven. Bekijk de scene. Welke scherpstellingen zie je in de scene? Wat is hiervan het effect op jouw beleving van de film?

Bekijk de scene uit de film

Lesidee

Maak een rack focus verhaal!
Film zonder geluid en gebruik 2 personen of objecten. Kun je een kort verhaal maken door de focus te verleggen tussen de personen of objecten?

Samen met je leerlingen belichting in film analyseren? Maak deze opdracht!

Volg ons op
s