-(8).png/8c950c230c2b495c4dbf4cc95ecdcf05.png)
Still: Moonrise Kingdom, Wes Anderson (regie), 2012
In het kort
Compositie is het ordenen van elementen in beeld. Wat plaats je waar in het beeld? De compositie in film wordt bepaald door mise-en-scene en de cameravoering. De compositie van het filmbeeld bestaat uit de elementen: punten, lijnen, ruimte en vormen. De manier waarop deze elementen worden geordend, bepaalt de kijkrichting van de kijker.
Elementen van beeldcompositie
Bij het maken van de compositie bepaal je wat je waar in beeld plaatst. Net als in de beeldende kunst bepalen elementen van het beeld de compositie. De elementen vormen samen bijvoorbeeld een centraal, driehoeks of diagonale compositie. Deze composities zie je ook terug in film. In film wordt de compositie bepaald door de mise-en-scene en de cameravoering. De ordening van het filmbeeld bestaat uit de volgende elementen:
Punten: Een punt in de compositie trekt vaak de aandacht van de kijker, maar kan ook gebruikt worden om een beeld krachtiger, betekenisvoller of mooier te maken. Een veel voorkomende punt in de compositie is het verdwijnpunt. Een verdwijnpunt is een punt in de verte waar rechte lijnen, zoals spoorrails of wegen, bij elkaar lijken te komen, door het perspectief lijken ze naar één punt te "verdwijnen". Bekijk een voorbeeld van het verdwijnpunt in de film In The Mood for Love (2000).
Lijnen: Lijnen in een compositie hebben verschillende functies in de compositie. Lijnen kunnen de kijkrichting bepalen, ze bepalen waar je als kijker naar kijkt. Ook hebben ze invloed op de sfeer van het beeld. Zo suggereren verticale lijnen kracht, macht en autoriteit. Een voorbeeld hiervan zie je in de film The Dark Knight Rises (2012). Horizontale lijnen suggereren rust en stabiliteit, zoals in de film Jojo Rabbit (2019). Diagnale lijnen doen denken aan spanning, beweging en onrust, zoals in de film Jurassic Park (1993).
Ruimte: De ruimte in een compositie wordt gebruikt om o.a. de relatie tussen personages en hun omgeving te tonen. Het gaat hierbij niet alleen om fysieke ruimte, maar ook om de illusie van diepte en afstand binnen het beeld. Er zijn verschillende manieren om de ruimte in te delen, dit zijn 3 veel voorkomende indelingen:
- Deep space: de belangrijke elementen in een scène zijn zowel dichtbij als ver van de camera. Bekijk een voorbeeld van deep space in de film Citizen Kane (1941).
- Flat space: alle elementen staan dichtbij de camera. Bekijk een voorbeeld van flat space in de film Contempt (1963).
- Ambiguous space: de indeling van de ruimte is niet duidelijk in beeld gebracht door bv. camera beweging, ongebruikelijke standpunten, gebruik van spiegels, onherkenbare objecten. Dit heeft een verwarrend effect. Bekijk een voorbeeld van ambiguous space in de film Black Swan (2010).Vormen: geometrische vormen worden bewust gebruikt om de betekenis of de focus te versterken. In de film Gravity (2013) zorg de cirkel voor extra betekenis. Het suggereert de geborgenheid van een baarmoeder. Terwijl in de film The Searchers (1956) het vierkant zorgt voor een focus op de personages.
Al deze elementen samen vormen de compositie. De compositie heeft invloed op de sfeer van de film en de kijkrichting van de kijker. Wil je meer weten hoe je compositie kan inzetten om de beleving van de kijker te sturen? Bekijk de website van StudioBinder over: What is a composition in art & film
Filmvoorbeeld: The grand budapest hotel (2014)
Monsieur Gustave, conciërge van vijfsterrenhotel Grand Budapest probeert in 1932 samen met piccolo Zero uit handen van de fascisten te blijven. Deze film is gemaakt door Wes Anderson die bekend staat op zijn bijzondere personages, bonte kleuren en opmerkelijke composities. Bekijk de introductie van deze film. Welke compositie aspecten zie je in de scene? Wat is hiervan het effect op jouw beleving van de film?
Bekijk hier de introductie van de filmAan de slag!
Maak een compositie met minimaal 6 spullen uit je tas!
Hoe zorg je ervoor dat het een interessant beeld is om naar te kijken?