In het kort
Compositie is het ordenen van elementen in beeld. Wat plaats je waar in het beeld? Kies je voor balans en symmetrie, of disbalans en chaos. De compositie heeft veel invloed op de sfeer van een beeld en de kijkrichting van de kijker.
Compositie is het ordenen van elementen in beeld. Wat plaats je waar in het beeld? Creëer je een gebalanceerd symmetrisch beeld of juist een beeld dat uit balans is? Deze ordening wordt bepaald door de mise-en-scene en de cameravoering. Samen bepalen deze twee elementen het beeld, de compositie. Deze compositie heeft veel invloed op de kijkrichting van de kijker, het creëren van beweging en de sfeer.
Punten: Een verdwijnpunt wordt vaak gebruikt, om de aandacht van de kijker te sturen. De aandacht van de kijker wordt namelijk getrokken naar het punt op de horizon waarin lijnen samenkomen. Zie voorbeeld
Lijnen: lijnen bepalen de kijkrichting en de sfeer in een film.
- Verticale lijnen stralen kracht en hoogte uit. Zie de pilaren in dit voorbeeld
- Horizontale lijnen suggereren kalmte en afstand. Zie voorbeeld
- Diagonale lijnen geven energie aan een shot. Zie voorbeeld tot 00:10Ruimte: De indeling van de ruimte. Creëer je diepte of niet?
- Deep space: De belangrijke elementen in een scène zijn zowel dichtbij als ver van de camera. Deze elementen hoeven niet scherp te zijn. zie voorbeeld
- Flat space: Het tegenovergestelde van deep space. De ruimte is beperkt en niet diep. zie voorbeeld
- Ambiguous space: de indeling van de ruimte is niet duidelijk in beeld gebracht door bv. camera beweging, ongebruikelijke standpunten, gebruik van spiegels, onherkenbare objecten. zie voorbeeldVormen: Vormen die herkenbaar in beeld zijn associeert de kijker met een sfeer.
- We denken bij cirkels aan o.a. veiligheid. zie voorbeeld
- Vierkanten geven een gevoel van beperkte kaders, claustrofobie en afstand. zie voorbeeld
- Driehoek suggereert agressie. zie voorbeeld
Bekijk hier de voorbeelden
6. Zoom-in/out. Kijk tot 00:30
Voor de leerling
Bekijk de onderstaande filmvoorbeelden en maak de vragen:
Welke compositie elementen vallen je op? Schrijf per filmvoorbeeld 2 camera elementen (punt, lijnen, ruimte en vormen) op.
Wat was het effect van de compostie op jou? Schrijf achter elk element uit vraag 1 op wat het met jou deed.
Kies uit de volgende opties:
Je ervaarde de emoties van de personages
Je voelde de sfeer beter
Je begreep het verhaal, de locatie of de personages beter, omdat je informatie kreeg.
Anders, namelijk..Vergelijk tot slot de filmvoorbeelden met elkaar: zijn de composities hetzelfde? Was het effect op jou hetzelfde?
Metropolis (1927)
Metropolis (1927), gemaakt door Fritz Lang, is een beroemde sciencefictionfilm. Het verhaal speelt zich af in een grote stad van de toekomst, waar rijke mensen boven de grond leven en arme arbeiders onder de grond werken. De film volgt Freder, de zoon van de leider, die de ongelijkheid probeert te begrijpen.
Bekijk hier een scene uit de filmDune (2021
Dune (2021), gemaakt door Denis Villeneuve, is een spannende sciencefictionfilm. Het verhaal gaat over Paul Atreides, een jonge man met een bijzondere toekomst. Hij belandt op de woestijnplaneet Arrakis, waar een waardevolle stof wordt gewonnen. Paul moet omgaan met gevaarlijke vijanden en belangrijke keuzes maken om te overleven.
Bekijk hier een scene uit de filmLesidee
Maak een compositie met spullen uit je tas!
Hoe zorg je ervoor dat het een interessant beeld is om naar te kijken?