In het kort
De verschillende soorten camerabeweging kun je onderverdelen in: 1. beweging met een camera op een statief, 2. een bewegende camera en 3. lensbewegingen. Door camerabewegingen te gebruiken kan een maker een sfeer creëren, een emotie benadrukken of informatie geven.
Soorten camerabeweging
Beweging met een camera op een statief.
Pan: de camera beweegt van links naar rechts of andersom.
Dit geeft bijvoorbeeld een overzicht van de scène, verplaatst de aandacht van het ene naar het andere of verbindt twee zaken in de mise-en-scène (b.v. twee personages in een dialoog), of volgt een actie / een beweging. Een pan kan traag zijn (om bijvoorbeeld spanning op te bouwen) of juist snel zodat de energie van de scène omhoog gaat. Zo'n hele snelle pan-beweging noem je ook wel een whip pan. Bekijk een voorbeeld van een pan-beweging in de film The Darjeeling Limited (2007).
Tilt: de camera beweegt van boven naar beneden of andersom.
Dit onthult iets buiten het beeld, introduceert een locatie (als je van boven naar beneden filmt), bouwt spanning op (als je een iets van beneden naar boven filmt) of houdt geheim wat er gebeurd door de lucht te filmen. Bekijk een voorbeeld van een tilt-beweging in de film Terminator 2 (1991).
Rotate: de camera draait 360 graden om zijn as terwijl het gefilmde subject blijft staan.
Dit kan een desoriënterend effect hebben op de beleving van de kijker. Bekijk een voorbeeld van een rotate beweging in de film Carlito's way (1993).Een bewegende camera.
Tracking: De camera beweegt naar iets toe of juist ergens vandaan.
De camera beweegt met iets of iemand mee in dezelfde richting of juist de andere kant op. Bekijk een voorbeeld van een tracking beweging in de film Dunkirk (2017). Ook kan de camera rond iets bewegen. Dit noemen we een arc shot. Bekijk een voorbeeld van een arc shot in de film A beautiful mind (2001)
Handheld: De cameraman heeft de camera vast terwijl er wordt gefilmd.
Dit zorgt voor een schokkerig beeld, wat bijvoorbeeld wordt gebruikt om iets echt te laten lijken. Bekijk een voorbeeld van hand held cameravoering in de film Saving Private Ryan (1998).Lensbewegingen:
Zoom in/uit: iets komt dichtbij of juist ver weg door in of uit te zoomen.
Met inzoomen kunnen specifieke zaken (b.v. personages) uitgelicht en geïsoleerd worden in het kader. Meestal eindigt de zoom in een close-up. Het tegenovergestelde is een zoom-out. Dit is een terugtrekkende beweging en plaatst mensen of objecten in een bredere context. Meestal eindigt de zoom out in een totaalshot. Bekijk een voorbeeld van een zoom in in de film The Graduate (1967).

Filmvoorbeeld: Children of men (2006)
Het is het jaar 2027 en de jongste persoon op aarde, een 18 jarige jongen, is net gestorven. De mensheid staat op het punt van totale uitroeiing. Alle hoop om de wereld van de totale ondergang te redden rust op de schouders van Theo. Deze film is geroemd om de cameravoering. Bekijk de openingsscene. Welke camerabewegingen zie je? En wat is het effect van deze bewegingen op jouw beleving van de film?
Bekijk hier de openingsscene van de filmAan de slag!
Dobbel je camerabeweging!
Leerlingen krijgen random 1 camerabeweging toegewezen door te dobbelen met dobbelstenen. Met deze camerabeweging filmt iedereen hetzelfde korte verhaal van 10 seconden: bv. iemand rent door de gang.
Bekijk de filmpjes klassikaal en bespreek de effecten van de verschillende camerabewegingen. Wat doet deze camerabeweging met de sfeer/emotie van de scene?