-van-de-Amerikaanse-regisseur-Lois-Weber.-Hierin-(1)-1748607157.png/13f9df0388d5458df06bb2a69ddc2984.png)
Aan het eind van de Eerste Wereldoorlog ontstond in Duitsland een nieuwe, opvallende filmstijl: het Duits expressionisme. De naam zegt het al: deze films zijn geïnspireerd op het expressionisme uit de beeldende kunst. In plaats van de werkelijkheid precies na te bootsen, lieten expressionistische kunstenaars zien wat er vanbinnen leeft – gevoelens, dromen en angsten. In de films zag je dit terug door: rare vormen, scheve gebouwen, scherpe hoeken en donkere schaduwen.
Een belangrijke inspiratiebron was de psycholoog Sigmund Freud, die schreef over het onderbewuste, dat onzichtbare stukje van je geest waar je angsten en verlangens zitten. Duitse filmmakers wilden deze innerlijke wereld laten zien op het witte doek.
Tijdens en vlak na de Eerste Wereldoorlog zat Duitsland in een isolement. Buitenlandse films kwamen nauwelijks het land in. Dat dwong Duitse filmmakers om zelf creatief te worden. Tegelijkertijd had de oorlog diepe wonden achtergelaten. Veel mensen voelden zich bang, machteloos en vervreemd, precies die gevoelens zie je terug in Duits expressionistische films als Das Kabinett des Dr. Caligari uit 1920 en Nosferatu (1922).
Das Kabinett des Dr. Caligari wordt gezien als het begin van het Duits expressionisme in de film én als een van de eerste horrorfilms ooit. Het verhaal gaat over de geheimzinnige Dr. Caligari en zijn slaapwandelende hulpje Cesare, die betrokken is bij een reeks moorden. De film is bijzonder omdat het verhaal grotendeels als flashback wordt verteld, dat was toen heel vernieuwend. Wat je ziet? Scheve huizen, donkere gangen, vervormde schaduwen en bizarre kostuums. Alles is bedoeld om je een beklemmend en onwerkelijk gevoel te geven.
Bekijk hier een scene uit de film
Nog zo’n Duits expressionistische klassieker is Nosferatu, een vampierfilm uit 1922. Hier spelen licht en schaduw de hoofdrol. Door scherp licht ontstaan er lange, enge schaduwen. Soms lijken die schaduwen zelfs los te komen van de personages, alsof het kwaad zich al aandient voordat je het ziet. Dat zorgt voor spanning en angst, zonder dat je Nosferatu meteen toont.
Bekijk hier een fragment uit Nosferatu
De hedendaagse filmmaker die bekendstaat om zijn liefde voor de oude Duitse horrorfilms is regisseur Tim Burton. De regisseur vermengt de klassieke eigenschappen van het Duits Expressionisme, zoals vervreemdende decors, kostuums en duistere verhalen, met zijn kenmerkende eigenzinnige humor.
Bekijk een video over Tim Burton