Achtergrond
Kleinere filmtheaters en kunstencentra die willen starten met filmeducatie kunnen deelnemen aan een Filmeducatiecoach-traject van Filmhub Noord. De coaching richt zich op de samenwerking tussen filmtheater/kunstencentrum, school en filmdocent. Het filmeducatieprogramma dat ontstaat uit deze samenwerking en verschillende expertises helpt leerlingen bewust film kijken en film ervaren in een filmzaal.
Bij Smoky kwamen er wel af en toe klassen naar het gewone filmaanbod, vertelt Koos Abeln. ‘Gewoon een film kijken.’ Maar lang niet alle scholen in de regio, en ook niet met een duidelijke leeropbrengst. ‘Filmeducatie is veel gerichter op de behoeften van de leerling. Maar hoe begin je met het ontwikkelen van filmeducatieprogramma’s?’
Filmeducatiecoach
Koos benadert Igor Vrebac van Filmhub Noord (kernpartner K&C). Gezamenlijk starten ze het Filmeducatiecoachtraject. Ook filmeducatiemaker Maureen Wachtmeester van Filmhub Noord sluit aan bij de oriënterende gesprekken met Koos. Zo ontdekt Koos onder andere de Korte Film Poule van Eye.
Op hetzelfde moment oriënteert cultuurcoördinator Hennie Bosma van het Ubbo Emmius in Stadskanaal zich op een nieuwe stap met filmeducatie: ‘We doen al wel veel met film, maar dat kan beter en structureler.’ Igor brengt Koos en Hennie bij elkaar. Hennie vertelt over de leerdoelen en leerbehoeften van haar leerlingen. Koos en Igor denken mee over de manieren waarop ze daar met film en de filmzaal kunnen inspelen. Gaandeweg ontstaat het idee voor een Filmdag: een dag waarop leerlingen bewust film leren kijken, en zelf aan de slag gaan met film. Voor de invulling van de dag schakelen ze ervaren filmmaker en moderator Sophie Spendel in. Met de inzichten over het onderwijs en de onderwijsdoelstellingen op het Ubbo Emmius, en met de techniek die het theater biedt, maakt Sophie een programma op maat. Met Koos selecteert ze passende films uit de Korte Film Poule. Daarbij stelt ze kijkvragen en -opdrachten op.
Pilot: Filmdag
Hennie bezoekt met een klas derdejaars scholieren de Filmdag in Smoky. Koos heeft samen met Sophie de filmlessen voorbereid. Hij focust zich op de techniek. Sophie is de moderator. Ze leidt de films in en geeft vragen en opdrachten mee tijdens het kijken. Leerlingen maken een storyboard voor een alternatief einde van een van de films. ‘Dat ging best rap, en er waren hele leuke eindes bedacht’, vindt Hennie. Ook merkt ze dat leerlingen de les bewuster beleven in de bioscoopzaal: ‘Ze keken aandachtiger naar de films dan ze in het klaslokaal doen.’
Resultaat
Door de samenwerking tussen Hennie (onderwijs), Koos (film, techniek en faciliteiten) en Sophie (filmeducatie) is een aanbod voor filmeducatie ontstaan dat aansluit bij de onderwijspraktijk. Dit aanbod is getest met leerlingen en kan door Smoky ook aan andere scholen worden aangeboden. Leerlingen beleefden een Filmdag en verdiepten zich in filmtaal en bewust kijken naar film. Hennie neemt haar nieuwe kennis en ervaring mee terug naar haar onderwijsteam.
Scenario in het kort
In het filmtheater vraagt Koos Abeln zich af: hoe boor ik een nieuwe markt aan met filmeducatie?
Op school vraagt Hennie Bosma zich af: kunnen mijn leerlingen meer leren met film?
Igor Vrebac van Filmhub Noord koppelt Koos en Hennie. Samen met filmeducatiedeskundige Maureen Wachtmeester gaan ze brainstormen.
Het idee voor de Filmdag ontstaat: een dag waarop leerlingen bewust film leren kijken en samenwerken aan een storyboard.
Koos regelt de filmtechniek en een database met geschikte films voor het onderwijs. Hennie schakelt filmmaker en moderator Sophie Spendel in via de Filmdocentenpoule van Filmhub Noord.
Sophie stemt de inhoudelijke les af met Hennie, gericht op de leerlingen en leerdoelen. Met Koos stemt ze de techniek en films af.
Op de Filmdag zelf zit de zaal vol met leerlingen. Ze kijken meerdere korte films. Sophie stelt vragen waardoor leerlingen bewuster gaan kijken, luisteren en voelen.
Sophie daagt de leerlingen uit om een storyboard te tekenen voor een alternatief einde van de film. Uitkomsten: er wordt een vader gefrituurd, een boom wordt omgezaagd en iedereen gaat dood.
Na afloop geven Koos en Hennie elkaar een high five: dit was een geslaagde pilot. Beiden nemen tips en tops mee voor een volgende keer.
Storyboard van de Filmdag
Geïllustreerd door Anne Stalinski
Evaluatie Filmeducatiecoach-traject
Koos: ‘Het is echt een ontdekking voor mij dat ik scholen met filmeducatie naar de bioscoop kan trekken. Ik heb alles kunnen voorbereiden en testen. Op de dag zelf liep het gesmeerd. Eerst was ik bang dat ik zelf alle antwoorden moest hebben voor een school – welke films en lessen passen bij wat zij zoeken. Maar daarvoor kan ik een filmdocent inschakelen. Die uitzoekt welke film past bij de vraag van de school, de inleiding verzorgt en de les geeft. Dat geeft me meer vertrouwen dat het goed is, wat ik met filmeducatie kan doen. Eigenlijk ben ik in een andere wereld terechtgekomen – met deze stap boor ik een nieuw publiek aan.’
Hennie: ‘Ik denk dat heel veel leerlingen het film kijken door de samenwerking aan de Filmdag anders zijn gaan ervaren. Ze zijn zich er bewuster van geworden dat je een geoefend kijker en luisteraar moet worden. Het was ook leuk om met Koos samen te werken. We weten elkaar nu te vinden voor toekomstige samenwerkingen.’
Klaar voor de toekomst?
Hennie: ‘We willen de Filmdag voortzetten. Ik zie mogelijkheden voor een filmproject waarbij leerlingen verhalen van inwoners van Stadskanaal maken. De eindpresentatie kan dan in Smoky.’
Koos: ‘Het aanbieden van filmeducatie in Smoky is nu in gang gezet. Ik ben van plan om meerdere programma’s met scholen te ontwikkelen. Misschien leid ik een medewerker op tot moderator. Of ga ik samenwerken met een filmdocent om leerlingen te begeleiden in het bewust kijken.’
onze tip
Filmtheaters en kunstencentra buiten de grote steden in Drenthe, Friesland en Groningen kunnen de Filmeducatiecoach inschakelen. Heb je interesse? Mail naar info@filmhubnoord.nl.
