Filmleraar van het Jaar: terugkijken met regiowinnaar 2022 Mark Hagenaars

Mark, hoe pas jij filmeducatie toe in je lessen?
"Op allerlei manieren. Ik maak onder andere video’s voor mijn eigen YouTube-kanaal en deel deze met de leerlingen ter voorbereiding. Ik laat ze de video bekijken, aantekeningen maken en deze meenemen naar de les, zodat we in de les sneller aan de slag kunnen. Wij werken met 80-minuten lessen dus ik zie mijn klassen maar één of twee keer per week. Dan wil ik niet continu aan het woord zijn, maar vooral concreet met de leerlingen aan de slag kunnen en zo veel mogelijk tijd overhouden om in de les geschiedenis te behandelen.

Ik geef leerlingen ook filmopdrachten waarbij ze zelf dingen mogen maken. Elk jaar behandelen we met vwo 6 de geschiedenis van Gouda. Aan de hand van archiefstukken onderzoeken de leerlingen hoe Gouda eruitzag in de Middeleeuwen en daar maken ze vervolgens een documentaire over. Leerlingen gaan dan zelf op pad met een mobiele telefoon om beelden te schieten. Daarnaast laat ik mijn klassen ook historische films zien en stel ik ze daar vragen over. Zo kunnen we specifieke thema’s tastbaarder maken, of met de leerlingen bespreken hoe een regisseur tegen bepaalde onderwerpen aankijkt."

Wat doet filmeducatie met leerlingen in jouw ervaring?
"Wanneer je zo’n filmopdracht introduceert, vinden ze het in eerste instantie nog wat spannend, of ze zien het nut niet. Maar naarmate ze ermee bezig zijn, zie je het enthousiasme groeien en geven ze na afloop aan dat ze het echt leuker vonden. Een documentaire maken is toch anders dan het schrijven van een werkstuk en ook de verschillende vormen van film vinden ze erg interessant.

Je ziet docenten weleens films aanzetten puur ter illustratie, maar film is eigenlijk veel meer een bron; wat zegt een film over een bepaalde gebeurtenis? Als je ze daar bewust van maakt, gaan ze ook anders naar films kijken. Zeker in de bovenbouw werkt dat ontzettend goed."

Hoe gaat het met jouw eigen YouTube-kanaal ‘Geschiedenis in Beweging’?
"Dat gaat prima, bijna dagelijks komen er abonnees bij. Met name de reacties zijn erg leuk om te lezen. Zo krijg ik niet alleen inhoudelijke vragen, maar ook reacties over wat ze interessant vonden, of juist moeilijk, of hoe het ze geholpen heeft. Dat soort berichten geeft mij de motivatie om verder te gaan. Ik probeer ook video’s te maken die leerlingen als hulpmiddel kunnen gebruiken bij het leren van een toets of een examen geschiedenis. Het is mooi om te zien dat het nog steeds groeiende is."

Als regiowinnaar van Zuid-Holland stond je vorig jaar in de finale van Filmleraar van het Jaar. Hoe heb je die hele verkiezing beleefd?
"Dat was een te gekke ervaring! Eerst al de verrassing dat ik winnaar was van Zuid-Holland; dat vonden ze op school ook geweldig en ik ben toen flink in het zonnetje gezet. Naarmate de finale dichterbij kwam, kreeg ik steeds meer enthousiaste reacties van leerlingen. Vervolgens werden we met alle finalisten uitgenodigd op het Nederlands Film Festival in Utrecht om kennis te maken met elkaar. We hebben toen de introductievideo's opgenomen en daarna zijn we gezellig uit eten geweest. Ondanks dat het een competitie is, zijn het vooral die onderlinge interacties en de samenwerkingen die blijven hangen.

Ik heb tijdens en na de verkiezing veel contacten opgedaan waar ik nog steeds veel aan heb. Je leert mensen kennen die je helpen om je eigen onderwijs te ontwikkelen. Ik zit nu bijvoorbeeld in een focusgroep met collega’s waarin we kijken hoe je film in kunt zetten bij geschiedenis in de klas, wat andere leraren door het land dan weer kunnen gebruiken. Ik word ook gevraagd voor workshops; een tijdje geleden in Haarlem bij mensen die ik heb leren kennen bij Filmhub Noord-Holland en binnenkort geef ik een workshop bij Filmhuis Den Haag.

Dankzij de verkiezing kom ik nog steeds in contact met mensen uit het hele land en daar zijn een aantal leuke opdrachten uit voortgekomen. Er zijn deuren open gegaan die anders misschien niet geopend waren. Ondanks dat ik niet de uiteindelijke winnaar was, heb ik het allemaal puur positief ervaren; de verkiezing heeft me veel gebracht."

Een trotse Mark na de bekendmaking van de regiowinnaars in 2022.

Wie heeft jou opgegeven?
"Dat heb ik zelf gedaan. Ik volgde het Netwerk Filmeducatie al en daar zag ik de oproep voorbij komen. Ik kon overal ‘ja’ antwoorden bij die korte checklist, dus ik dacht ‘waarom niet?’ en ben er gewoon voor gegaan."

Wat heeft de verkiezing gedaan voor jouw rol als filmleraar?
"Naast alle contacten en leuke opdrachten, ben ik in de klas vooral verder gegaan met wat ik al deed. Ik probeer daarbij mijn collega’s ook enthousiast te maken voor film in de klas. Dat gebeurt met kleine stapjes, maar het gaat wel vooruit en daar heeft de verkiezing absoluut bij geholpen. Er is daardoor meer oog voor de waarde van filmeducatie. Onze directie gebruikt mij weleens als voorbeeld ter inspiratie, over hoe filmeducatie ook bij andere vakken toegepast zou kunnen worden."

Waarom zouden leraren zich aan moeten melden voor de verkiezing Filmleraar van het Jaar ‘23-’24?
"Ten eerste omdat het een heel leuke ervaring is. Ten tweede omdat je in contact komt met allerlei verschillende soorten collega’s die hetzelfde enthousiasme hebben. Je doet inspiratie op bij elkaar en komt in contact met mensen uit de filmwereld. En ja, het is leuk als je wint, maar zelfs dat weegt niet op tegen alle andere positieve dingen die je in zo’n jaar meemaakt."

Meer weten?

De zoektocht naar de Filmleraar van het Jaar ‘23-’24 is in volle gang! Filmleraren kunnen zich tot en met 1 oktober 2023 opgeven. Een collega, schoolleider of leerling mag dat natuurlijk ook doen. Meer weten over de verkiezing, de prijzen of het aanmeldproces? Op onze verkiezingspagina vind je alle informatie over Filmleraar van het Jaar.