Vierenhalf jaar geleden leerden ze elkaar kennen. Maud (rechts op de foto) begon toen als leerkracht bij Laterna Magica waar Dorien al twee jaar lesgaf. Op de Amsterdamse basisschool werken Maud en Dorien in een unit met 120 kinderen. Binnen iedere unit is ieder kind onderdeel van een kleinere stamgroep van zo'n 30 kinderen. De lokalen van vier stamgroepen zijn met glazen schuifdeuren aan elkaar verbonden.
De stamgroep van Maud zit in de ruimte met de bouwhoek en huishoek. Een andere collega staat in het creatieve lokaal waar wordt geverfd en geknutseld. Weer een ander doet dingen met techniek en natuur. Het lokaal van Dorien had nog geen duidelijke bestemming toen ze bij Laterna Magica begon. Dorien: "Het heette 'workshopruimte' en er stonden spelletjes. Maar ook iPads en daardoor ben ik verder gaan denken vanuit multimedia."
Van knutselen tot taalvaardigheden
Dorien maakte digitale boeken met de kinderen, ging met ze aan de slag met stop-motion-filmpjes en schilderde study buddies groen om als green-screen te gebruiken. Via de projectencoach en de muziek- en danscoach van Laterna Magica leerde ze Anoeska van De Animatiebus kennen. Anoeska ontwikkelde stop-motion-lessen voor de basisschool. Wil jij de ze uitproberen?, vroeg Anoeska. Dorien: "Ik ontdekte tijdens het lesgeven dat kinderen op meerdere vlakken veel leren van zelf filmmaken. Je kunt knutselen met klei en papier dus het is creatief."
Maar de kinderen maken ook het script waarbij ze een verhaaltje bedenken en schrijven. Dus ze ontwikkelen ook taalvaardigheden. Dorien: "Kinderen leren op Laterna Magica op natuurlijke wijze, 'natuurlijk leren' noemen we het. Het betekent vooral dat het onderwijs voor kinderen van betekenis is. En dat ze wat ze leren, kunnen oefenen en toepassen in het 'echte leven'." Een verhaal bedenken en schrijven voor een filmscript, is een mooi voorbeeld daarvan. Want wat ze leren bij het onderwijs over lezen en spelling passen ze met het script-schrijven toe op een manier die goed bruikbaar is in het echte leven. Daarom past filmeducatie goed bij de visie van Laterna Magica.
Inhoudelijke samenhang
Sinds vier jaar staat er Filmstudio op het lokaal dat Dorien beheert. Wekelijks geven Maud en Dorien er een workshop filmmaken. Op Laterna Magica worden de kerndoelen van het primair onderwijs niet verspreid over aparte vakken aangeboden, maar in samenhangende inhouden. Die inhoudelijke samenhang bieden ze aan door levensechte opdrachten te creëren, onderzoeksvragen te stellen, maar ook door te werken vanuit kernconcepten. Dorien: "Het zijn samenhangende, grote kennisconcepten waarbij het opbouwen van inzicht in de wereld centraal staat."
Maud en Dorien proberen met hun filmworkshops zoveel mogelijk bij deze kernconcepten aan te sluiten. Bij het kernconcept energie ontwierpen de kinderen een energiezuinig voortuig. Maud: "De kinderen begonnen met schetsen en dachten na over vragen als: wat is energiezuinig, welke voertuigen zijn er en welke voorwerpen maken een voertuig zuinig? Ze knutselden en maakten zelf een filmpje."
Jonge talenten
Tijdens een andere workshop, over bekende schilderijen die de kinderen tot leven lieten komen, koos een leerling voor een stilleven met een opengebroken ei in een eierdop en een lepel ernaast. In zijn fantasierijke filmpje komt eigeel van klei uit het ei borrelen. Een mannetje loopt over de lepel en duikt in het eigeel en er gebeurt nog veel meer. Dorien: "Het jongetje die dit filmpje maakte, zat vol ideeën en verhalen. Maar hij kon die niet altijd op papier kwijt. We zien kinderen opbloeien en talenten naar boven komen."
Een ding wat zeker is, is dat de kinderen zich niet vervelen zullen in de Filmstudio. Dorien: "Er zijn zoveel leuke dingen die je kunt doen!" Wat het leerkrachten-duo bevestigd zag worden met de verkiezing Filmleraar van het Jaar 2022 is dat je veel vakken kunt koppelen aan lesgeven over en met film. "Voor wereldoriëntatie hadden we al veel ideeën. Maar door de ervaringsverhalen van de genomineerde vo-docenten ontdekten we bijvoorbeeld hoe je film ook betekenisvol kunt verbinden met filosofie."
.jpeg/730104744bc2e7890ba84f9429f27b69.jpeg)
Kritisch kijken en maken
Het mooiste vinden ze het denkproces dat de kinderen doorlopen terwijl ze aan het maken zijn. Maud: "De kinderen bekijken hun eigen werk en we stellen vragen. Bekijk je filmpje nog eens goed, is het kloppend of wil je een verbeterde versie maken?" Op deze manier kunnen kinderen al jong veel leren. "Ik denk dat het heel goed is om leraren ervan bewust te maken dat lesgeven over en met film veel breder is dan het mag lijken. Ze leren aandachtig te kijken en kritischer te kijken en maken. Het gaat ook om leren doorzetten en samenwerken."
De verkiezing maakt zichtbaar wat er allemaal kan. Maud: "Elke leerkracht zet weleens Schooltv op en kijkt naar het Jeugdjournaal om met de kinderen over het nieuws van de dag te praten. Maar er is meer. Kinderen zelf mooie filmpjes laten maken, levert zoveel op!"
